Czasy, w których można było dostać kredyt hipoteczny bez wkładu własnego, już dawno się skończyły. Dziś każdy, kto myśli o zakupie mieszkania czy budowie domu z pomocą banku, musi liczyć się z tym, że wkład własny jest obowiązkowy. Ile wkładu własnego na mieszkanie trzeba mieć? Jak go obliczyć i kiedy się go wpłaca? Czy zawsze musi to być gotówka, czy można go zastąpić innym zabezpieczeniem? Zobacz, co mówią przepisy i czego aktualnie wymagają banki.
Co to jest wkład własny?
Wkład własny do kredytu hipotecznego to część środków, które wnosisz z własnej kieszeni na zakup nieruchomości, a resztę pożycza Ci bank.
Posiadanie wkładu własnego pokazuje bankowi, że masz odpowiednio wysokie dochody, aby zaoszczędzić większą sumę i umiesz rozporządzać swoim budżetem. W oczach banku obniża to ryzyko kredytowania.
Co może być wkładem własnym?
Najpopularniejszą formą wkładu własnego, którą zaakceptują wszystkie banki, jest po prostu gotówka.
Przy budowie domu wkładem własnym może być także działka (o ile jest Twoja i nie spłacasz zaciągniętego na nią kredytu), a także własne nakłady poniesione na ten cel (jeśli budowa została już rozpoczęta i sfinansowałeś ją z własnych środków).
Inna nieruchomość jako wkład własny
Kiedyś w niektórych bankach było tak, że jeśli miałeś inną nieruchomość, to mogłeś ją określić jako wkład własny i wówczas bank nie wymagał od Ciebie wnoszenia wkładu w postaci gotówki.
Aktualnie akceptuje to tylko jeden bank.
Ile wkładu własnego na mieszkanie lub dom trzeba mieć?
Ustawa o kredycie hipotecznym mówi jasno: banki muszą wymagać co najmniej 20% wkładu własnego. To bezpieczny poziom, który daje kredytodawcy pewność, że nie finansuje całej transakcji.
Ale jest dobra wiadomość – są banki, które przyjmą tylko 10% wkładu własnego:
- mBank,
- Santander Bank Polska,
- PKO Bank Polski,
- Bank Pekao (nie akceptuje niskiego wkładu w przypadku zakupu domu),
- Velo Bank,
- Bank Millennium (jednak nie zawsze, bo wszystko zależy od lokalizacji nieruchomości i kwoty kredytu),
- BOŚ Bank,
- Alior Bank.
👉 Ważne: te 10% zawsze musisz mieć w gotówce. Dopiero powyżej tego progu możesz „wzmocnić” swoją pozycję, dając jako dodatkowe zabezpieczenie inną nieruchomość. Dzięki temu obniża się wskaźnik LTV możesz uzyskać lepsze warunki cenowe.
Pamiętaj, że gdy wnosisz wkład własny niższy niż 20%, to bank naliczy Ci wyższą niż standardowo marżę, a dodatkowo niektóre instytucje pobiorą ubezpieczenie niskiego wkładu własnego.
Jak obliczyć wkład własny do kredytu hipotecznego?
Wkład własny liczymy według prostego wzoru:
wkład własny = wartość nieruchomości × procent wkładu
Przykład: Kupujesz mieszkanie za 500 000 zł. Jeśli minimalny wkład wynosi 20%, to Ty musisz wnieść 100 000 zł. Jeśli tylko 10%, to 50 000 zł – ale wtedy pojawia się dodatkowy koszt, czyli ubezpieczenie niskiego wkładu własnego.
A co w sytuacjach niestandardowych?
- Remont lub wykończenie mieszkania – do ceny nieruchomości dodajesz środki na remont. To one podnoszą tzw. wartość transakcyjną i od tej kwoty liczony jest wkład własny.
- Budowa domu – tutaj podstawą do wyliczenia wysokości wkładu jest wycena nieruchomości i na tej podstawie trzeba stworzyć kosztorys budowlany. Wkład własny możesz angażować etapami, razem z kolejnymi transzami kredytu.
👉 Czy wkład własny zmniejsza kredyt? Tak – im większy wkład, tym niższa kwota kredytu i rata. Ale z doświadczenia wiem, że zazwyczaj nie opłaca się „wrzucać” całości oszczędności w nieruchomość, żeby wnieść np. 40% wkładu. Od granicy 20% oferta banku się nie zmienia, więc nie zyskasz lepszych warunków. Lepiej więc zostawić część własnych środków na remont albo poduszkę finansową.
Jak udokumentować wkład własny do kredytu?
W praktyce wygląda to tak, że nie musisz wpłacać do banku swojego wkładu własnego, ale musisz udowodnić, że go masz:
- przy zakupie domu lub mieszkania – przy podpisaniu aktu notarialnego dokonujesz przelewu środków własnych na konto sprzedającego.
- przy budowie domu – w kosztorysie deklarujesz, jakim wkładem własnym dysponujesz i jakich kwot potrzebujesz do ukończenia poszczególnych prac. Dowodem, że posiadałeś deklarowany wkład własny, są po prostu zdjęcia skończonych etapów budowy, które musisz przesłać do banku.
Kiedy płaci się wkład własny przy kredycie hipotecznym?
Jak już wiesz z powyższego akapitu, nie ma konieczności wpłacania wkładu własnego do banku. Zazwyczaj nie trzeba więc załączać do wniosku kredytowego potwierdzenia stanu konta, wartości lokat czy inwestycji.
Po prostu przelewasz środki sprzedającemu albo wydajesz na prace związane z budową domu.
Wyjątkiem jest tylko Twoja własna działka, jeśli zamiast (albo obok) gotówki ma stanowić wkład własny przy budowie domu. Wtedy trzeba dostarczyć do banku akt własności.
Kredyt hipoteczny bez wkładu własnego – czy to możliwe?
W praktyce bardzo trudno jest uzyskać kredyt bez wkładu własnego. W warunkach rynkowych jest to właściwie nieosiągalne i trzeba samemu zgromadzić min. 10% wartości nieruchomości.
Jedyną szansą jest rządowy Rodzinny Kredyt Mieszkaniowy. Wtedy wkład własny może zastąpić gwarancja Banku Gospodarstwa Krajowego, ale tylko do 100 tys. zł. W praktyce oznacza to, że bez własnych środków kupisz dom lub mieszkanie za maks. 500 tys. zł.
No i oczywiście musisz spełniać też inne warunki programu.
Czy wkład własny może pochodzić z kredytu?
Wkład własny musi pochodzić z Twojej własnej kieszeni. Przystępując do kredytu – jako kredytobiorca – oświadczasz, że środki na wkład własny nie pochodzą z innego kredytu. Choć jest to oświadczenie, czyli nie trzeba załączać żadnego potwierdzenia, to musisz wiedzieć, że banki czasami to weryfikują. Jeżeli zobaczą w bazie Biura Informacji Kredytowej, że podobnym czasie zaciągnąłeś kredyt gotówkowy, to mogą przypuszczać, że to właśnie z niego pochodzą pieniądze na wkład własny i wydać decyzję negatywną.
Podsumowanie – jak rozsądnie podejść do wkładu własnego?
Wkład własny to nie tylko wymóg banku, ale też ważny element Twojego bezpieczeństwa finansowego. W praktyce wystarczy, że pamiętasz o kilku zasadach:
- 10% to minimum, które otwiera drogę do kredytu – ale wiąże się z dodatkowymi kosztami (ubezpieczenie niskiego wkładu, wyższa marża).
- 20% to bezpieczny standard – od tego poziomu warunki kredytu nie różnią się już znacząco, a Ty unikasz dodatkowych opłat.
- Więcej niż 20% – to mniejsza rata i niższe zadłużenie, ale zazwyczaj nie warto inwestować w to wszystkie oszczędności. Część środków lepiej zostawić na remont, poduszkę bezpieczeństwa czy inne cele.
Dobrze dobrana wysokość wkładu sprawi, że kredyt hipoteczny będzie nie tylko dostępny, ale i wygodniejszy w spłacie. I pamiętaj – każda sytuacja jest inna, dlatego najlepiej przeanalizować swoją z ekspertem kredytowym, który pomoże Ci znaleźć taką kwotę, która najbardziej opłaci Ci się z perspektywy oferty banku, ale nie zaburzy Twojego finansowego bezpieczeństwa.
