Jednym z najczęstszych mitów, z jakimi zmagam się na co dzień, jest historia o BIKu. Wielu kredytobiorców jest przekonanych, że BIK to samo zło, które ich nie dotyczy, dopóki komornik nie stoi na wycieraczce i dzwoni do drzwi. Podczas gdy tak naprawdę, każdy kredytobiorca – niezależnie od kwoty kredytu i regularności spłacania rat – znajduje się w BIK. Znajduje się tam historia kredytowa każdego z nas.
Aby rozprawić się z mitem raz na zawsze, w dzisiejszym artykule przybliżę Ci temat BIKu i historii kredytowej.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest raport BIK
BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej S.A., to instytucja założona przez Związek Banków Polskich i prywatne banki. Jej zadaniem jest gromadzenie danych o zobowiązaniach kredytowych klientów banków oraz innych instytucji finansowych. Dzięki temu banki mogą łatwiej wymieniać się informacjami o historii kredytowej swoich klientów.
Scoring BIK
Na podstawie gromadzonych przez BIK danych, wydawana jest ocena punktowa – inaczej zwana scoringiem, która jest odzwierciedleniem naszej historii kredytowej. Im wyższa ocena, tym lepiej dla kredytobiorcy i tym mniejsze ryzyko dla banku. Co jest brane pod uwagę przy wydawaniu oceny punktowej?
- Terminowość spłaty zobowiązań.
- Liczba zobowiązań.
- Liczba zapytań o kredyt.
- Wykorzystanie limitów kredytowych.
Co to znaczy dla Ciebie? Jeśli miałeś kredyty spłacane terminowo, nie masz kilku innych zobowiązań i nie składałeś zbyt wielu zapytań o kredyt, to Twoja ocena punktowa powinna być wysoka.
Jakie dane są gromadzone w BIK?
BIK gromadzi i udostępnia dane o historii kredytowej klientów banków oraz innych firm udzielających kredytów lub pożyczek. Biuro gromadzi informacje pozytywne, jak i negatywne. Są wśród nich oczywiście nasze dane osobowe, informacje na temat zaciągniętych zobowiązań, a także data zawarcia umowy kredytowej, okres jej trwania, wysokość rat oraz informacje o terminowości spłat rat.
Jak sprawdzić BIK?
Chcesz sprawdzić swoją historię kredytową w BIK? Żeby to zrobić, musisz wejść bezpośrednio na stronę biura lub banku, w którym posiadasz konto osobiste. Nie wszystkie banki udostępniają taką możliwość, więc skupmy się na źródle.
Wystarczy, że zarejestrujesz się online i pobierzesz raport BIK. Strona jest dość intuicyjna i poprowadzi Cię krok po kroku. Pojedynczy raport kosztuje 54 zł i możesz pobrać go tutaj (link afiliacyjny).
Dokument, który otrzymujesz, jest przejrzysty i łatwy do zrozumienia. Znajdziesz w nim historię spłaty swoich zobowiązań – dowiesz się, czy zdarzały Ci się opóźnienia, a jeśli tak, to jakie. Raport pokaże Ci również Twoją ocenę punktową. Mówiąc w prost, raport BIK pozwala Ci sprawdzić, jak banki widzą Twoją wiarygodność jako klienta.
Znaczenie historii kredytowej w kontekście hipoteki.
Kredyt hipoteczny jest szczególną formą kredytu, ponieważ w tej sytuacji bank zabezpiecza się na nieruchomości. W związku z tym, w momencie, gdy przestajesz spłacać swoje zobowiązanie, bank zajmuje nieruchomość i, przynajmniej w teorii, otrzymuje tym samym pełne pokrycie Twojego długu (nierzadko nawet ze sporym zapasem). Dlatego nawet jeśli Twoja historia kredytowa nie jest idealna, część banków może z chęcią przyznać Ci kredyt hipoteczny. Zupełnie inaczej jest w przypadku kredytów gotówkowych, gdzie raport z BIKu jest praktycznie jedyną formą „zabezpieczenia” dla banku. W przypadku kredytów gotówkowych, mając słabą historię kredytową, praktycznie nie masz szans na uzyskanie kredytu.
Wróćmy jednak do hipotek…
Co jeśli Twoja historia kredytowa jest naprawdę zła?
Jak to w bankowości i finansach bywa – to zależy. Niemniej jednak można przyjąć, że jeśli masz sporo zaległości w spłacie rat i do tego przekraczają one termin 30 dni, to w zasadzie nie masz możliwości uzyskania kredytu hipotecznego – pomimo tego, iż bank ma zabezpieczenie w postaci mieszkania lub domu.
Musisz pamiętać, że banki to nie agencje obrotu nieruchomościami, a instytucje finansowe. Zarabiają na odsetkach i wcale nie chcą zabierać Twojego lokum. Chcą jedynie, żebyś oddał im pożyczone pieniądze wraz z odsetkami.
Brak historii kredytowej – co oznacza dla kredytobiorcy
Jeśli chodzi o kredyt hipoteczny, to nie spotkałam się z taką sytuacją, żeby sam brak historii kredytowej przesądził o nieotrzymaniu kredytu. Jeśli posiadasz dobrą pracę, odpowiednie zarobki, a nie miałeś do tej pory żadnego zobowiązania, to w tej sytuacji zabezpieczenie hipoteczne ma znaczenie.
Dlatego jeśli planujesz zakup nieruchomości na kredyt, to zadbaj o to, żeby nie mieć historii kredytowej wcale lub zbudować pozytywną historię kredytową. Pamiętaj również, że nie zbudujesz historii kredytowej w jeden dzień – jest to proces długotrwały, dlatego warto pomyśleć o tym jak najwcześniej.
Jak zbudować dobrą historię kredytową?
Historia kredytowa to nic innego jak historia spłat Twoich zobowiązań, dlatego aby była pozytywna musisz te zobowiązania w ogóle posiadać, a następnie pozytywnie obsługiwać.
Przykładowe rodzaje zobowiązań, które pomogą Ci zbudować pozytywną historię kredytową:
- 1-2 kredyt gotówkowy
- dobrze obsługiwany limit w rachunku bieżącym
- dobrze obsługiwana karta kredytowa
Co spowoduje, że Twoja ocena BIK będzie niska?
- nieterminowe płatności
- wykorzystane na maksa karty kredytowe i limity w rachunkach bieżących
- częste korzystanie z odroczonych płatności
4 przykazania przyszłego Kredytobiorcy:
- Terminowość spłat to absolutna podstawa. Nie zostawiaj spłaty raty na ostatni dzień. Zrób przelew kilka dni wcześniej, żeby nie było ryzyka nieprzewidzianych sytuacji lub weekendów, które wypadną „po drodze”.
- Z karty kredytowej lub limitów na koncie korzystaj okazjonalnie. Bank „nie lubi” klientów, którzy cały czas mają wykorzystane limity na 100%.
- Na historię kredytową również wpływa ilość zapytań o kredyt, dlatego staraj się je ograniczyć do niezbędnego minimum.
Dbanie o historię kredytową
Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, myślę, że nie ma wątpliwości co do tego, że warto dbać o swoją historię kredytową. Jednak reasumując – czym skutkuje słaba historia kredytowa?
- gorszymi warunkami kredytu hipotecznego
- zniweczeniem Twojego marzenia dotyczącego zakupu wymarzonego mieszania lub domu
- odmową w ubieganiu się o inne kredyty niż hipoteczne
WAŻNE: negatywna historia kredytowa jest przetwarzana przez BIK nawet przez 5 lat.
Podsumowanie
Polska to kraj wciąż rozwijający się i jestem przekonana, że BIK, śladami krajów zachodnich, będzie miał u nas coraz większe znaczenie. U naszych sąsiadów zza zachodniej granicy na podstawie dobrej oceny kredytowej możesz nawet wynająć mieszkanie na lepszych warunkach. Zachęcam Cię do traktowania tego wszystkiego bardzo poważnie, bo zobowiązania, które masz, i tak musisz spłacić, a nieprzywiązywanie uwagi do tego, czy się z nimi spóźnisz, może kosztować Cię w przyszłości znacznie więcej pieniędzy i niepotrzebnych nerwów.
